[138] Marzena Tarka „ ABBA. Fenomen i legenda”

Wyd. Pascal,

Bielsko-Biała 2013, 305 str.

Ocena: 7/10 Dobra

Niech podniesie rękę ten, kto nigdy nie miał do czynienia z ABBĄ i nie słuchał choć jednej ich piosenki! Myślę, że mimo wszystko takich osób nie znalazło się wiele lub w ogóle ich nie ma. To jeden z najbardziej znanych zespołów na całym świecie, których tryumfy zaczęły się z zwycięstwem w Eurowizji w 1974 roku z przebojem „Waterloo”. Kto dziś pamięta jeszcze ich przeboje? Czy zespół odszedł już w niepamięć? A może wręcz przeciwnie – Pani Tarka przypomina czytelnikom, Polakom o grupie, która skrywa się gdzieś w sercach jej rodaków?

Chociaż dziś większość pamięta zespół ABBA dzięki kawałkowi „Mamma mia” i filmowi, w którym ten kawałek wiedzie prym, myślę że w pamięci wielu pozostawił on głębszą rysę, niżeli tylko ten jeden utwór. Historia muzyki i ludzi, który ją tworzyli to opowieść o królach parkietów na całym świecie lat 70 i na 80-tych. Przez lata nie schodzili ze szczytów list przebojów i sprzedali rekordową ilość płyt – ponad 380 milionów! Dziś ich piosenki przeżywają drugą młodość, młode pokolenia powracają nie raz nie dwa do melodii, które przed laty nucili ich rodzice...

Marzena Tarka, która poznała osobiście muzyków, w książce „ABBA. Fenomen i Legenda” opowiada o Agnethcie, Bennym, Björnie i Anni-Frid. Twórcy klasyki muzyki pop zostają przedstawieni nie tylko tak, jak prezentowali się na scenie, ale również bardziej prywatnie. Pani Marzena tworzy genialną opowieść o sukcesie, w którym nie brakuje pasji z tworzenia i radości, z jaką przychodziło całej czwórce obcować z muzyką nieraz nawet kilkanaście godzin dziennie.

Zaczynając lekturę zastanawiałam się jak Pani Tarka przystąpi do biografii. Zastanawiałam się czy od razu wywali przysłowiową „kawę na ławę” rozpoczynając opowieść o całym zespole, czy jednak zrobi coś innego. Przyznam, że Autorka zaskoczyła mnie początkowo opisując poszczególnych członków grupy. Było to niesamowicie pozytywne zaskoczenie – z przyjemnością poznawałam całą czwórkę od najmłodszych lat. Pani Tarka genialnie też pokazała jak ważną rolę odgrywała w ich życiu muzyka, gdy Szwedzi byli dziećmi bądź nastolatkami. Bardzo ciekawie opisała ona też ich pierwsze, jeszcze samodzielne próby muzyczne, aż do momentu spotkania z pozostałymi członkami grupy.

„Któregoś ranka siedziałam z całą rodziną przy śniadaniu - przywołuje wspomnienia Agnetha – i nagle usłyszałam z radia własny głos. Chwyciłam radioodbiornik i zaczęłam tańczyć. Nigdy tej chwili nie zapomnę! To z pewnością był jeden z najszczęśliwszych momentów w całym moim życiu.”

Z publikacji możemy się dowiedzieć wielu zaskakujących rzeczy. Tym, co zdecydowanie zaciekawiło mnie najbardziej był fakt, że Agnetha i Björn podróżowali osobno samolotami, by ich córka w razie katastrofy, miała choć jednego z rodziców. Moją ciekawość rozbudziła także historia podróży dziewczyny do Polski – jeden z niewątpliwie najbardziej nieoczekiwanych faktów zaraz obok odpowiedzi na pytania: „Dlaczego jedna z liter B w nazwie grupy jest odwrócona?” czy „Jak udało się zorganizować koncert ABBY w Polsce w 1976 r.?”

„Polskie Radio nadawało piosenki ABB-y z taką częstotliwością, że przeciwnicy muzyki pop prawdopodobnie musieliby często zmieniać program na inny i to bez gwarancji, że nie natkną się na przebój Szwedów.”

ABBA ceniła sobie oryginalność, bo tylko nią mogła wybić się na zagranicznych rynkach muzycznych. Podobnie jak zespół, tak również Pani Tarka ceni sobie tę cechę od początku, po sam koniec pozycji. Wszystko, co opisuje w książce opiera głównie na swoich indywidualnych doświadczeniach z zespołem, nie odwołując się do znanych i już nieco przeżytych wywiadów. Choć zdecydowanie mogę powiedzieć, że brakowało mi nieco przypisów przypisów, z czasem się jednak do tego przyzwyczaiłam. Czasami bywało to denerwujące zwłaszcza już w dalszych częściach książki.

„Nie można powielać samego siebie, kopiować poprzedniego przeboju, zastanawiać się, czego ludzie oczekują, od Ciebie. Trzeba robić swoje, iść do przodu. Jeśli artysta stanie się niewolnikiem przyzwyczajeń słuchaczy, będzie skończony.”

Świetną sprawą podczas czytania było odtwarzanie sobie kawałków ABB-y – dodawało to lekturze klimatu i niesamowitej muzycznej atmosfery. Każdorazowo gdy pojawiały się tytuły piosenek, powracałam z wielką ochotą do utworów, których częściej słuchałam już dość dawno i niektóre kawałki niestety uleciały z pamięci ze swą linią melodyczną. Miło było powrócić do numerów ABBY, mimo że na co dzień nie słucham już tego typu muzyki :)

Bardzo podobało mi się to, że Pani Marzena, która poznała zespół, mogła zaserwować czytelnikom swojej książki opowieść „z pierwszej ręki” - nic nie wydaje się dzięki temu sztuczne, a rzeczywistość, jaka otaczała zespół ABBA nie jest ubarwiona i przerysowana. Kolejne historie są opisywane nie tylko z werwą, ale również niesamowicie życzliwym stosunkiem kobiety do grupy.

Wydawać by się mogło, że zespół, który przez wiele lat świecił sukcesy, a później drogi czwórki rozeszły się, mimo że pozostają w kontakcie, może odejść z czasem w zapomnienie. Jednak w Epilogu Pani Tarka pokazuje, że wszystko nie musi być tak jednopłaszczyznowo odczytywane. Bardzo spodobało mi się ostatnie zdanie tej wielowątkowej pozycji, które ma w sobie pełnie prawdy. Myślę, że można by było je nawet odnieść nie tylko do muzyki, ale i literatury, bo przecież:

„Dopóki legenda jest wciąż żywa, ich muzyka będzie trwać wiecznie.”

Podsumowując, muszę powiedzieć, że mimo swej obszerności publikacja nie nuży, a wręcz przeciwnie – maksymalnie do siebie przyciąga. Ze smakiem przychodziło mi poznawać historię grupy, którą niegdyś słuchali moi rodzice i moje ciotki oraz wujkowie. Książka okazuje się więc niezwykłą skarbnicą wiedzy, zarówno dla tych, którzy od czasu do czasu przysłuchują się zespołowi ABBA, ale również dla jej najwierniejszych fanów. Zdecydowanie polecam – myślę, że to jedna z lepszych biografii, jakie czytałam.

Książkę miałam przyjemność przeczytać dzięki uprzejmości portalu Sztukater i wydawnictwu PASCAL, za co serdecznie dziękuję ;)